Het Coronavirus lijkt Frankrijk voorgoed te gaan veranderen merk ik. Sinds 2016 wonend in Frankrijk probeer ik zo goed mogelijk te integreren. Eenieder die ik tegenkom op straat mag zich dus verheugen in mijn belangstellende vraag “Ça va?”, waarna er steevast “Ça va” als antwoord volgt. Meer is niet nodig of zelfs wenselijk. Lekker overzichtelijk.

Ik weet inmiddels ook dat het sturen van een mailbericht aan een Franse instantie of advocaat een vrij zinloze actie is, als je tenminste prijs stelt op een antwoord.

In dat geval is het beter om de telefoon ter hand te nemen. Of nog beter, je fysiek te vervoegen bij een loketje. Daar werken vaak verbazend hulpvaardige mensen.

Bij de Franse belastingdienst bijvoorbeeld. Men neemt uitgebreid de tijd, kijkt hulpvaardig met je mee in de onnavolgbare belastingformulieren en bladert geduldig door wetsboeken om je van dienst te zijn.
Leven in Frankrijk is dus ook een beetje terugreizen in de tijd. Soms best lollig.
Een Franse gewoonte echter waar ik maar moeilijk mijn weg in vind is het geven van de “bise”; het altijd en overal zoenen van mensen ook al ken je ze nauwelijks. Afkomstig uit een gezin waar het zoenen geen gemeengoed was is dat voor mij erg wennen met veel onhandig gestuntel van mijn kant tot gevolg.

Ik vond het ook altijd wat potsierlijk, die Fransen die elkaar tegenkomen en een beetje verveeld ongeïnteresseerd langs elkaar heen in de lucht staan te zoenen.

Want pas op, het is niet de bedoeling dat je elkaar écht op de wang gaat smakken.
Wachtend in de rij bij een pinautomaat zag ik ooit hoe de dame voor mij zich omdraaide en de dame achter mij bleek te kennen. De blik zei “Ik hááát je !” maar er werd evenzogoed beleefd gekust waarna men zich weer in de wachtij vervoegde en overging tot de orde van de dag. Die kus is dus niet persé een blijk van genegenheid.

Er is ook geen geschreven wet die je vertelt wat te doen maar gaandeweg meen ik dat het ongeveer zó werkt:

• Je geeft iemand een zoen als je die persoon een keer eerder hebt ontmoet. Dus de buurvrouw verderop met wie je een keer een praatje maakte krijgt de keer daarop de bise. Dat geldt overigens niet voor winkelpersoneel of de dokter.
  Je geeft de zoenen “op enige afstand”, dus grijpt elkaar tijdens de handeling niet aanminnig bij de schouders en raakt de wang amper aan en al zekers niet met je lippen.
• Je begint elkaar links te zoenen en het aantal is als volgt: Twee bises is het gebruikelijke aantal. Voor iemand afkomstig uit het zuiden worden dat er drie, en een noorderling krijgt er maar liefst vier. Dit geldt óók onder collega’s, maar niet voor je leidinggegevende, dat is ongepast en die krijgt er dus nul.
• Mannen die een enigszins bekende vrouw ontmoeten moeten aan haar lichaamstaal aflezen of zij een zoen wenst te ontvangen. Houd je je hier niet aan en is zij in het gezelschap van haar man kan dat je een muilpeer opleveren. Mannen onderling zie ik elkaar soms zoenen maar soms ook alleen een hand geven.
• Als je je kind naar school brengt is het niet ongebruikelijk om de hele ronde vaders en moeders op het schoolplein te zoenen ?. Het kan dus slim zijn de kinderen met de auto te brengen, ze er snel uit te kieperen en al zwaaiend weg te rijden.
• En als je het allemaal niet zeker weet vraag je gewoon “On se fait la bise ?” waarna je het lekker aan de ander overlaat.

Enfin, ik werd er best moe en ongemakkelijk van om bij de wandelclub telkens de hele bubs zoenend rond te gaan. Dus ik ben wel blij met het neveneffect van het Coronavirus: het zoenen is in Frankrijk uit het straatbeeld verdwenen.

Bij de wandelclub zwaait iedereen nu dus vrolijk naar elkaar al roepend
“Bonjour à tous !”.

Prima zo wat mij betreft, ziektewinst noem ik dat.
Lydia